Để trở thành một giáo viên dạy tiếng Việt giỏi nghề và truyền cảm hứng, hãy trở thành sinh viên chuyên ngành Giảng đạy tiếng Việt như một ngoại ngữ (thuộc ngành Tiếng Việt và Văn hóa Việt Nam), Khoa Ngôn  ngữ – Văn hóa Việt Nam và Đông Nam Á, ULIS – VNU.

Muốn dạy tiếng Việt như một ngoại ngữ? Hãy bắt đầu từ việc học tiếng Việt một cách nghiêm túc!

Là người nước ngoài, bạn học tiếng Việt được vài năm và muốn chia sẻ kiến thức đó với người khác? Là người Việt Nam, bạn nghĩ mình có thể dạy tiếng Việt cho người nước ngoài vì… mình nói tiếng Việt từ bé? Có thể lắm chứ! Nhưng để dạy thật giỏi, thật sâu sắc, thật truyền cảm hứng thì cần nhiều hơn thế – cần một nền tảng học thuật bài bản, cần có sự đam mê với tiếng Việt, cần có nền tảng kiến thức về văn hóa và ngôn ngữ. Đặc biệt, cần có một môi trường đào tạo chuyên sâu. Và đó chính là lý do vì sao CTĐT Giảng dạy tiếng Việt như một ngoại ngữ (thuộc ngành Tiếng Việt và Văn hóa Việt Nam) ra đời – tại Trường Đại học Ngoại ngữ – Đại học Quốc gia Hà Nội.

Tiếng Việt đang “vươn ra thế giới” – và bạn có thể là người dẫn đường

Không khó để nhận ra: số lượng người nước ngoài đến Việt Nam sinh sống, làm việc, học tập đang tăng nhanh. Kiều bào Việt Nam và thế hệ trẻ sinh ra ở nước ngoài – từ Mỹ, Úc đến Hàn Quốc, Nhật Bản – ngày càng có nhu cầu kết nối với cội nguồn qua… tiếng mẹ đẻ. Vị thế quốc tế của Việt Nam đang lên cao, từ kinh tế đến ngoại giao, du lịch, văn hóa. Và khi một đất nước được yêu mến, ngôn ngữ của đất nước ấy cũng được nhiều người quan tâm và học hỏi.

Nhưng học tiếng Việt không dễ! Tiếng Việt là ngôn ngữ có thanh điệu, biến đổi ngữ nghĩa tinh tế, và ngữ pháp tuy “linh hoạt” nhưng đôi khi… rối não. Vì vậy, người dạy tiếng Việt cần hơn cả sự thông thạo – họ cần sự am hiểu.

Học tiếng Việt để dạy tiếng Việt – nghe ngược mà đúng!

Có hai câu chuyện từ thực tế: Một giáo viên khi dạy phát âm vần “anh” và “ăn” cho sinh viên đã chỉ sử dụng phương pháp trực quan, cô ấy phát âm và sinh viên lặp lại. Nhưng đó thực sự là hai vần khó phân biệt đối với người nước ngoài. Sau khoảng 20 lần lặp đi lặp lại mà không đạt được kết quả, hai cô sinh viên bật khóc và cô giáo… khóc theo. Một giáo viên khác đã chuẩn bị giáo án rất cẩn thận cho buổi dạy đầu tiên, nhưng sinh viên nước ngoài lại muốn biết: tại sao lại phải viết là “tr, s, r…” trong khi phát âm là “ch, x, d…”; tại sao chỗ này viết i ngắn, chỗ khác viết y dài; tại sao “vui” và “vui vẻ” lại giống nhau; tại sao từ này lại giống tiếng Hàn, tiếng Nhật; tại sao văn hóa Việt Nam có nhiều điểm giống văn hóa Trung Quốc… và buổi dạy học đó “đổ bể”. Điểm chung của hai giáo viên đó là không được đào tạo đúng CTĐT Giảng dạy tiếng Việt như một ngoại ngữ.

CTĐT Giảng dạy tiếng Việt như một ngoại ngữ không chỉ đơn thuần dạy sinh viên ngữ pháp, phát âm, hay từ vựng tiếng Việt một cách có hệ thống. Ở đây, bạn sẽ được học cách giảng dạy tiếng Việt như một ngoại ngữ, phương pháp sư phạm để dạy cho người không nói tiếng Việt, rèn luyện kỹ năng thực hành giảng dạy và giao tiếp đa văn hóa… và bạn sẽ có kiến thức để trả lời hàng ngàn câu hỏi tại sao của người nước ngoài (thậm chí của chính người Việt Nam).

Quan trọng hơn, bạn còn học văn hóa Việt Nam trong chiều sâu – để biết rằng, dạy tiếng cũng là dạy cách chào hỏi, cách xưng hô, cách giao tiếp, và cả những điều tinh tế như: vì sao người Việt nói nước Việt Nam, nước Lào…, nói “ăn Tết”, hay nói “Chị không ăn à?” thay vì “Chị ăn đi!”, vì sao người Việt hay hỏi tuổi, hỏi nhiều điều về người đang giao tiếp… Ngôn ngữ gắn với văn hóa, và giáo viên tiếng Việt chính là người mang theo cả linh hồn dân tộc trên hành trình dạy tiếng.

Và nếu bạn có một trái tim yêu tiếng Việt cùng với một giấc mơ mang tiếng Việt đi ra thế giới – thì hãy lựa chọn vai trò giáo viên tiếng Việt cho người nước ngoài và hãy bắt đầu với CTĐT Giảng dạy tiếng Việt như một ngoại ngữ (thuộc ngành Tiếng Việt và Văn hóa Việt Nam). Bạn sẽ thấy, học để dạy tiếng Việt là học để dạy tất cả mọi điều về một đất nước Việt Nam – rất đẹp, rất giàu truyền thống và rất đáng tự hào. Và đó chính là con đường giúp bạn biến ước mơ trở thành giáo viên dạy tiếng Việt cho người nước ngoài trở thành HIỆN THỰC.

Khoa Ngôn ngữ – Văn hóa Việt Nam và Đông Nam Á